Algemene dekkingsmiddelen

Gemeenten zijn voor hun inkomsten grotendeels afhankelijk van het Rijk. De grootste bron van inkomsten wordt gevormd door de Algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Door middel van circulaires, normaal gesproken in mei, september en december, communiceert het Rijk over mutaties in het fonds. In 2021 is er een extra Maartbrief verschenen vanwege de corona compensaties.
De begroting van het Gemeentefonds is het afgelopen jaar met € 9,5 miljoen voordelig bijgesteld. Hiervan was circa € 3,8 miljoen nog afkomstig uit de September- en Decembercirculaire 2020. De circulaires uit 2021 (maart, mei en september) hebben een voordelige bijstelling van circa € 5,7 miljoen opgeleverd. Deze is uit de volgende onderdelen opgebouwd:

De Decembercirculaire is te laat verschenen om nog mee te kunnen nemen in een financiële rapportage in 2021. De toegekende bedragen in deze circulaire zijn wel uitgekeerd in 2021. Het verschil tussen de actuele begroting en de rekening betreft dan ook het effect van de Decembercirculaire. De Decembercirculaire bevatte vooral taakmutaties en een aanvulling op het corona steunpakket.

In 2015 is met de decentralisatie van overheidstaken naar gemeenten het Deelfonds Sociaal domein opgericht. Gemeenten ontvingen binnen dit deelfonds gelden voor uitvoering van Jeugdwet, de Participatiewet en de Wet maatschappelijke ondersteuning. Het deelfonds Sociaal domein had een tijdelijk karakter. De gelden binnen het deelfonds moesten overgaan naar de algemene uitkering. Dit is in 2018 grotendeels gebeurd. Voor enkele onderdelen is dat niet gelukt; deze bleven achter in het Deelfonds Sociaal domein. Op dit moment bestaat het Deelfonds Sociaal domein uit drie integratie uitkeringen: Beschermd wonen, Participatie en Voogdij/18+.

De begroting van het Deelfonds Sociaal domein is in 2021 met € 0,6 miljoen naar beneden bijgesteld. Dit kwam door een korting op het onderdeel Beschermd Wonen. Een deel van de cliënten die onder Beschermd Wonen vallen, is uitgestroomd naar de Wet langdurige zorg waardoor zij niet meer onder de zorg van de gemeente vallen. De uitkering Beschermd Wonen is vervolgens verlaagd vanuit de gedachtegang dat gemeenten geen kosten meer hoeven te maken voor deze groep mensen.

Het verschil van € 190.000 tussen de actuele begroting en de realisatie bestaat uit het effect van de Decembercirculaire. Voor de onderdelen Participatie en Beschermd Wonen is in deze circulaire een corona compensatie ontvangen.

Het onderdeel lokale heffingen bestaat uit de baten uit de OZB-woningen en niet-woningen en de Precariobelastingen. De grootste afwijking zit bij het onderdeel OZB-gebruikers niet-woningen, ad € 152.000. Dit wordt naast de hogere WOZ-waarde veroorzaakt doordat er minder leegstand is dan verwacht.

In het overzicht is een splitsing gemaakt tussen de baten en lasten voor de financiering. Afgelopen jaar is er sprake geweest van twee keer een herstructurering van onze leningenportefeuille. In eerste instantie voor onze eigen leningen en later voor de leningen die wij doorgeleend hebben aan de Woningstichting. Met de een dergelijke herstructurering is er vaak sprake van afkoop, ook wel boeterente. Bij de herstructurering hebben wij de afkoop geactiveerd. Bij de tweede keer is de afkoop die wij moesten betalen voor het doorlenen één op één doorbelast aan de Woningstichting. Dit zorgt voor aan zowel de baten- als aan de lastenzijde voor een overschrijding van € 5.689.000.

Met de herstructurering van de leningenportefeuille voor zowel de opgenomen als uitstaande geldleningen dat ook de verschillende rentepercentages zijn gewijzigd. Dit heeft uiteraard effect op onze rentelasten als rentebaten. Bij de rentelasten was hier sprake van een nadelig effect van € 790.000. En bij de rentebaten, een daling van € 600.000. Daar staat tegenover dat doordat er verschil zat tussen de rente-valutadatum tussen de opgenomen en uitstaande geldleningen, hier met de herstructurering een voordeel is ontstaan van € 776.000.

Per saldo is het resultaat op de financiering € 620.000 lager dan begroot.

Bij de deelnemingen (met name de BNG) is een voordelige afwijking van € 114.000 aan de orde. Voor de dividenduitkering 2019 hadden wij op basis van berichtgeving van de BNG een nog te ontvangen bedrag opgenomen. Uiteindelijk ligt de definitieve uitkering hoger.