Leefbare gemeente

Doelen

4.2 Den Helder verbruikt minder (fossiele) energie en is meer klimaatbestendig.

Hoe gaan we meten of we dit doel bereiken?

Minder netto energieverbruik.

Waarde 2021: 4.126 TJ

omschrijving indicator:

Deze indicator wordt niet meer gemeten door de oorspronkelijke bron. De nieuwe bron is De Klimaatmonitor van Rijkswaterstaat en loopt op dit moment 1 jaar achter.

(extra) toelichting indicator:

Gemeentelijke organisatie gebruikt netto 5% minder energie per jaar volgens CO2 Prestatieladder.

Waarde 2021: 90%

omschrijving indicator:

(extra) toelichting indicator:

De meest recente cijfers zijn van de CO2 prestatieladder van 2020. In totaal is er organisatie breed (inclusief gemeentelijke regelingen) 1.830,9 ton CO2 uitgestoten. Ten opzichte van het referentiejaar 2018 is in 2020 een reductie behaald van 5%.
De prognose voor 2021 is dat er een reductie van 20% bereikt is.

Wat hebben we ervoor gedaan?

Activiteit 4.2.1

We verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed op gemiddeld energielabel B.

Toelichting activiteit

Wat hebben we tot nu toe gedaan

Omdat is gebleken dat het verduurzamen naar energielabel B, niet de meest efficiënte methode is om te besparen, is er extra ingezet op de grotere vervuilers en zijn er uitzonderingen gemaakt voor objecten zoals monumenten. Gemiddeld is daarmee het doel om over de gehele portefeuille label B te behalen, gehaald. Om aan te sluiten bij Helderse doelstellingen om in 2040 CO2 neutraal te zijn, wordt er georiënteerd op nog meer maatregelen.

Activiteit 4.2.2

De Transitievisie Warmte wordt uiterlijk 4e kwartaal 2021 vastgesteld.

Toelichting activiteit

Wat hebben we tot nu toe gedaan

De Transitievisie Warmte (TVW) is in december 2021 vastgesteld en gepubliceerd op de website van de gemeetne. Naar aanleiding van de vaststelling van de TVW zijn er diverse reacties gekomen vanuit bewoners. Dit resulteert o.a. in een eerste buurt in Julianadorp, Zwanenbalg, die zich gemeld heeft om met het buurtcomité aan de slag te gaan aan een eerste buurtuitvoeringsplan.
De wijkuitvoeringsplannen worden opgestart voor de wijken Stad binnen de linie oost en de Schooten. Daarnaast wordt aangesloten op overleggen over de nieuwbouw ontwikkelingen in de buurt Dirksz Admiraal.

De eerste stap is om via ingesprek bewoners met de Sprockler methode hun verhalen over de warmtetransitie te laten vertellen. Deze vorm van enquêteren geeft een beter inzicht in de ideeën en informatiebehoeften van de inwoners en laat dit tevens mooi op de kaart zien. Op basis van de resultaten uit dit onderzoek kunnen we gerichter de buurten/wijken benaderen en inwoners en bedrijven actief betrekken bij de transitie. Deze Sprockler wordt in maart uitgezet onder de inwoners.
De bedoeling is om de "kracht van de buren” veel meer te gaan inzetten, in plaats van van bovenaf informatie uit te strooien. Dat betekent dat we willen toewerken naar een “ontzorgingspakket”, waarmee buurtcomités in kleine stapjes op weg worden geholpen naar de wijkuitvoeringsplannen en bewoners gefaciliteerd worden in hun informatiebehoefte en wegen naar bijvoorbeeld subsidies. Onderdeel hiervan is de aanpak voor het aardgasvrij gereed maken van woningen. Er komt een nieuw leerlab "startplan wijkaanpak aardgasvrij", waar we bij aansluiten.
Via het gebiedsgericht werken proberen we diverse vraagstukken in de gemeente beter aan elkaar te koppelen.
Omdat bedrijven nog niet echt in beeld zijn geweest in de TVW wordt de communicatie met bedrijvenverenigingen en de omgevingsdienst opgepakt.
Voor 11 maart is ondertekening van de intentieovereenkomst concretisering warmtenet met HVC, Defensie/Rijksvastgoedbedrijf, Woningstichting en Willemsoord gepland met als doel eind van het jaar helderheid te hebben over de haalbaarheid van het warmtenet en indien opportuun naar een samenwerkingsovereenkomst toe te werken.

Vanuit de TVW is bepaald dat we met de Wijkuitvoeringsplannen voor Stad binnen de Linie Oost, De Schooten starten en met de buurten Dirksz Admiraal en Zwanenbalg.
In het leerlab aardgasvrij ready werken we naar een aanpak voor het aardgasvrij gereed maken van woningen.
Een van de meest logische warmteoplossingen in de TVW is een warmtenet. Daarom is de samenwerking met HVC, Defensie/Rijksvastgoedbedrijf, Woningstichting en Willemsoord voor onderzoek naar een warmtenet op basis van diepe geothermie weer opnieuw opgetuigd, wat nu leidt tot het tekenen van een intentieovereenkomst voor de concretisering van de plannen voor een warmtenet."

Activiteit 4.2.3

We ontwikkelen een pilot voor alternatieve energiebronnen gericht op aardgasvrij waarbij de toepassing van waterstoftechnieken worden onderzocht en uitgewerkt.

Toelichting activiteit

Wat hebben we tot nu toe gedaan

We onderzoeken in samenwerking met Qirion (dochter Alliander) de mogelijkheid van het gebruiken van de restwarmte van de waterstofproductie (via elektrolyse). Er wordt op dit moment een afstudeeronderzoek door een TU Delft studente hiernaar gedaan. Aan de hand van dit onderzoek kan er mogelijk een pilot worden opgezet bij de Kooyhaven/Kooypunt, waar Total bezig is met het ontwikkelen van een elektrolyser.
Daarnaast zijn we aangesloten bij het Waterstofprogramma Cluster Den Helder. Hierin worden alle waterstofontwikkelingen in de Noordkop en Den Helder specifiek met alle relevante belanghebbenden besproken, waarbij dwarsverbanden worden gezocht om elkaar te versterken en vooruit te helpen.

Met de woningstichting is bekeken welke te slopen complexen in aanmerking kunnen komen voor een waterstof ombouw pilot. Deze complexen liggen echter wat verder weg in de tijd, waardoor dit niet meteen een logische pilot is.
Met het RVB wordt bekeken of waterstof als piekvoorziening ingezet kan worden op het warmtenet. Dit onderzoek hangt samen met de ontwikkeling van een warmtenet in Den Helder en aanpassing van het bestaande warmtenet van defensie.
Met de Hogeschool Inholland en ROC is een kenniswerkplaats geweest, waar wij als expert bij waren aangesloten. Hierin hebben studenten onderzoek gedaan naar het inzetten van waterstof in de haven.
Het waterstoflab heeft de voorlopig laatste bijeenkomst gehad. Als spin-off zijn we bezig geweest met RVO en Sprockler om narratieven van inwoners op te halen over waterstof, maar gaande het onderzoek kwamen we tot de conclusie dat een vragenset specifiek over waterstof niet wenselijk is, maar het verstandiger is de verhalen over de warmtetransitie in de volle breedte willen ophalen.
Waterstof is als een van de toekomstige mogelijkheden in de in december 2021 vastgestelde Warmte Transitie Visie, maar inzet ervan is door tal van redenen nog onzeker.

Activiteit 4.2.4

Uitvoeren van de regionale energiestrategie (RES) en het regionaal energiebesparingsprogramma Wonen die in 2020 worden vastgesteld.

Toelichting activiteit

Wat hebben we tot nu toe gedaan

De Regionale Energiestrategie 1.0 van Noord-Holland Noord is vastgesteld. In de Regionale Energiestrategie 1.0 van Noord-Holland Noord staan de plannen voor het grootschalig opwekken van wind- en zonne-energie. Daarnaast worden de mogelijkheden verkend voor het inzetten van duurzame warmtebronnen en technieken in plaats van aardgas. Het havengebied is aangewezen als onderzoeksgebied voor het realiseren van zonne-energie. Naast dit zoekgebied vindt ook onderzoek plaats naar de mogelijkheden van zon op grote daken, solar-carports op parkeerplaatsen en microturbines. In december 2021 is het uitvoeringsprogramma tot en met 2025 vastgesteld om te komen tot gerealiseerde projecten aangesloten op net-infrastructuur.

Activiteit 4.2.5

Stimuleren verduurzaming bedrijfsterreinen.

Toelichting activiteit

Wat hebben we tot nu toe gedaan

Het project Duurzaam Collectief Bedrijventerreinen Den Helder wordt opgepakt. Vanuit dit project is er bij 12 bedrijven op Kooypunt een uitgebreide energiescan uitgevoerd. Voor 6 bedrijven was dit aanleiding voor het uitwerken van een businesscase en de SDE++ aan te vragen en is goedgekeurd.
Liander heeft echter maar aan drie bedrijven een toezegging gedaan voor teruglevering. Twee bedrijven hebben de installatie inmiddels. Één bedrijf heeft dit uitgesteld naar 2022.
In 2022 wordt gekeken naar het gebruik van batterijen middels het organiseren van een smart grid. Dit kan interessant zijn vanwege dalende prijzen van batterijen en hogere energieprijzen.

Activiteit 4.2.6

De gemeente verduurzaamt zelf waar mogelijk.

Toelichting activiteit

In 2021 wordt onder andere uitvoering en installatie van slimme meters in de openbare verlichting gerealiseerd en is in het nieuwe deelcontract deelauto’s verdere verduurzaming van het wagenpark als voorwaarde opgenomen.

Wat hebben we tot nu toe gedaan

De gemeentelijke voedingskasten (elektriciteit) worden voorzien van slimme meters, zodat deze op afstand kunnen worden uitgelezen. Daarnaast is de netbeheerder de meters waar de gemeente geen toegang tot heeft aan het vervangen voor slimme meters.

Door leveringsproblemen bij de netbeheerder is enige vertraging ontstaan. In (augustus/september) 2022 zijn alle meters vervangen door slimme meters.  

Op 30 juni 2023 verloopt de huidige overeenkomst van het wagenpark. Op dit moment wordt gewerkt aan de aanbesteding voor het wagenpark, deze wordt mei 2022 gepubliceerd. In de aanbesteding wordt rekening gehouden met het verder verduurzamen van het wagenpark.

In 2021 zijn 12 benzine deelauto’s vervangen voor 10 elektrische deelauto’s. Via intranet worden berichten gedeeld om collega’s te informeren over deelmobiliteit waaronder ook het gebruik van elektrische deelfietsen.

Overige ontwikkelingen binnen het doel of de activiteit(en)

In 2021 zijn verschillende activiteiten uitgevoerd om de bestaande particuliere woningeigenaar te ondersteunen bij het verduurzamen van zijn/haar woning. Veel hiervan is met behulp van gedeeltelijke financiering van de provincie Noord-Holland en in samenwerking met de noordkop gemeenten:
-   Duurzaam Bouwloket: via het energieloket van de gemeente Den Helder kregen inwoners gratis en onafhankelijk advies.
-   Telefonische adviesgesprekken: inwoners hebben de mogelijkheid gehad om meer diepgaande telefonische adviesgesprekken over het verduurzamen van hun woning in te plannen.
-   Inkoopactie zonnepanelen: begin 2021 is er een inkoopactie voor zonnepanelen georganiseerd.
-   Inkoopactie isolatie: eind 2021 is er een inkoopactie voor isolatie georganiseerd, gecombineerd met een online informatieavond over isoleren van de woning.
-   Doelgroepenaanpak jaren ’50 en ’60: in een online bijeenkomst kregen woningeigenaren van woningen uit de jaren ’50 en ’60 informatie over het verduurzamen van hun woning.
-   Mobiele showroom: er is twee maal de mobiele showroom van het Duurzaam Bouwloket ingezet.
-   Duurzame Huizen Route: via de Duurzame Huizen Route konden mensen hun ervaringen over het verduurzamen van hun woning met elkaar delen.
-   Isolatiesubsidie: de gemeentelijke subsidie voor particuliere woningeigenaren voor het isoleren van hun woning is afgenomen.
-   Woonlening: woningeigenaren konden geld lenen bij de gemeente voor het verduurzamen van hun woning.
-   WijDoenWat: deze regionale campagne over energiebesparing liep in 2022.
-   Communicatie: er is flink ingezet om via onder meer social media en Stadsnieuws veel over verduurzamen van de woning te communiceren.
In 2022 worden deze activiteiten nog verder aangevuld en uitgebreid.

Betaalbaarheid van de energierekening en het tegengaan van energiearmoede zijn onderwerpen die zowel maatschappelijk en politiek belangrijk zijn geworden. We voorzien om hierop in 2022 extra maatregelen te moeten nemen. Mogelijkheden daarbij zijn om bijvoorbeeld verbeteringen in de Woonlening door te voeren, zoals het renteloos aanbieden hiervan.

Deze pagina is gebouwd op 06/09/2023 14:28:08 met de export van 02/24/2023 09:22:36